COP nədir?

BMT İqlim Dəyişikliyi üzrə Çərçivə Konvensiyası insanın iqlim sisteminə təhlükəli müdaxiləsinin qarşısını almaq məqsədilə 1992-ci ilin iyununda Rio-de-Janeyro şəhərində keçirilmiş Yer Sammitində imzalanmış sazişdir. COP (Conference of Parties) abreviaturunun ingilis dilindən tərcüməsi Tərəflər Konfransı deməkdir. Tərəflər Konfransı İqlim Dəyişikliyi üzrə Çərçivə Konvensiyasının icrasına nəzarət edən ali qərarverici orqandır. Burada tərəflər Konvensiyaya üzv olan 198 ölkədir. Əgər tərəflərin fərqli qərarı olmazsa, COP hər il keçirilir. COP-un ilk tədbiri 1995-ci ilin martında Berlində baş tutub, katibliyi Bonn şəhərində yerləşir. COP-a sədrlik rotasiya əsasında BMT-nin 5 regionunun - Afrika, Asiya, Latın Amerikası, Karib Hövzəsi və Avropa (Mərkəzi, Şərqi, Qərbi və digər) ölkələrinə keçir. Həmçinin bu regionlardakı qrup ölkələri arasında da sədrliklə bağlı növbələşmə mövcuddur. Azərbaycanın təşkilata sədrliyinə dair qərar da məhz Şərqi Avropa Qrupu ölkələrinin yekdil rəyi əsasında verilib. Qeyd etmək yerinə düşər ki, COP29-a ev sahibliyi üçün Azərbaycanla yanaşı, Ermənistan və Bolqarıstan da namizədliklərini irəli sürmüşdülər. Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Administrasiyası və Ermənistan Baş nazirinin Aparatı arasında aparılmış birbaşa danışıqlar nəticəsində ötən il dekabrın 7-də verilmiş birgə bəyanatda elan olunub ki, Ermənistan Azərbaycanın xeyrinə öz namizədliyini geri götürüb. Bundan sonra Bolqarıstan da öz namizədliyi ilə bağlı eyni addımı atıb.

Konfransların siyahısı və məkanı:

1995: COP 1, Berlin, Germany
1996: COP 2, Geneva, Switzerland
1997: COP 3, Kyoto, Japan
1998: COP 4, Buenos Aires, Argentina
1999: COP 5, Bonn, Germany
2000: COP 6, The Hague, Netherlands
2001: COP 6-2, Bonn, Germany
2001: COP 7, Marrakech, Morocco
2002: COP 8, New Delhi, India2003: COP 9, Milan, Italy
2004: COP 10, Buenos Aires, Argentina
2005: COP 11/CMP 1, Montreal, Canada
2006: COP 12/CMP 2, Nairobi, Kenya2007: COP 13/CMP 3, Bali, Indonesia
2008: COP 14/CMP 4, Poznań, Poland
2009: COP 15/CMP 5, Copenhagen, Denmark
2010: COP 16/CMP 6, Cancún, Mexico2011: COP 17/CMP 7, Durban, South Africa
2012: COP 18/CMP 8, Doha, Qatar
2013: COP 19/CMP 9, Warsaw, Poland
2014: COP 20/CMP 10, Lima, Peru
2015: COP 21/CMP 11, Paris, France2016: COP 22/CMP 12/CMA 1, Marrakech, Morocco
2017: COP 23/CMP 13/CMA 1-2, Bonn, Germany
2018: COP 24/CMP 14/CMA 1-3, Katowice, Poland2019: SB50, Bonn, Germany
2019: COP 25/CMP 15/CMA 2, Madrid, Spain
2021: COP 26/CMP 16/CMA 3, Glasgow, United Kingdom2022: COP 27/CMP 17/CMA 4, Sharm El Sheikh, Egypt
2023: COP 28/CMP 18/CMA 5, Dubai, UAE
2024: COP 29/CMP 19/CMA 6, Baku, Azerbaijan2025: COP 30/CMP 20/CMA 7, Belém, Brazil
2026: COP 31/CMP 21/CMA 8